เมล็ดพันธุ์เป็นปัจจัยการผลิตที่สำคัญ ถูกคัดเลือกและปรับตัวให้เข้ากับภูมิเวศโดยบรรพบุรุษชาวนา แต่สถานการณ์ปัจจุบันได้ถูกครอบครองและผูกขาดโดยบรรษัทการเกษตรขนาดยักษ์ไม่กี่บริษัท บรรษัทและกลุ่มธุรกิจกำลังพยายามผลักดันอย่างหนักให้เกิดการยอมรับการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวลูกผสม ซึ่งจะหมายถึงการผูกขาดตลาดเมล็ดพันธุ์เมล็ดพันธุ์ในฐานะเป็นตัวกำหนดเทคโนโลยีการผลิต อันเป็นเครื่องมือของการผูกขาดสินค้า และการควบคุมตลาดอย่างมีประสิทธิภาพ ความรุนแรงของผลกระทบยังผลต่อความสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ เกษตรกรจะกลายเป็นคนทำตามโปรแกรม หรือแรงงานในที่ดินของตนเพื่อทำการผลิต ศักดิ์ศรีและสถานะในการทำกินของเกษตรกรจะสูญเสียและกลายเป็นลูกโซ่ปัญหาต่อเนื่อง